مشخصات فرش صادراتی مناسب برای چین

اخبار و مقالات » مقالات

تعداد بازدید : 2842

تاریخ ثبت : يک شنبه 31 فروردين 1399


فرش ایرانی همچنان جزو کالا‌های پرطرفدار و صادراتی ایران به شمار می‌آید و علی‌غم تمام تنگا‌هایی که وجود دارد هیچ فرد یا کشوری توانایی حذف آن را از بازار‌های جهانی ندارد.
فرش همیشه در بدترین شرایط جزو سه کالای اول صادرات غیرنفتی کشور بوده است و تاثیرگذاری آن بسیار زیاد بوده و هست.
شرکت فرش زمرد کاشان با داشتن دستگاه های عرض 4 متر که قابلیت بافت فرش های بزرگ پارچه را نیز فراهم می کند بیش از 60 درصد فرش خود را به چین ، ترکمنستان،کشورهای حوزه خلیج فارس ، قرقیزستان، اندونزی ، ازبکستان ، عراق ، افغانستان و ... صادر می کند .

نکته مهمی که برای فرش صادراتی باید در نظر گرفت سلیقه بازار هدف است

 

کشور چین  از گذشته های دور یکی از بزرگ ترین وارد کننده های فرش دست باف ایران بوده  است و  به مرور زمان در عصر نو آوری و سرعت فرش های ماشینی دست بافت گونه ایرانی جایگزین فرش دست باف شده است .

كشاورزی و دامداری شغل اصلی مردم چین است و با توجه به فراوانی مواد اولیه، مردم چین به ویژه در نواحی کوهستانی علاوه بر كشاورزی به بافت فرش نیز اشتغال دارند. تاریخ و مبدأ هنر ـ صنعت فرش در این كشور مشخص نیست، اما آنچه مسلم است فرش بافی از دیرباز در این منطقه از جهان متداول بوده است. ماركوپولو، جهانگرد ونیزی كه بین سال های 1271 تا 1294م در دربار قوبلای خان می زیست ، از صنعت فرش در كشورهای مسیر سفر خود مطالبی نوشته ولی از بافت فرش در چین آن زمان سخنی نگفته است. علاقه مردم چین به صنایع دستی و هنر و نیز سنت نشستن ایشان بر زمین ایجاب می کند كه فرش بافی در این كشور سابقه ای طولانی داشته باشد.
امروزه، هنر ـ صنعت طراحی و بافندگی فرش در چین به مثابه صنعتی مردمی با گسترش كارگاه های بزرگ و كوچك جمعی رواج دارد. دولت از طریق تعاونی ها و اتحادیه های مربوط كه به صورت هرمی در كشور رشد کرده اند در همه مراحل چرخه تولید این دست باف اعم از مواد اولیه، یكنواختی بافت، تعداد گره در واحد سطح، فرش و حتی ابعاد و اندازه ها نظارت مستقیم می کند و برای فرش استانداردهایی را تعیین کرده است.

با وجودی که چین خود از تولید کننده های بزرگ فرش به حساب می آید ، همچنان به دلیل مرغوبیت طرح و فرش ایرانی از بزرگ ترین وارد کننده های فرش صادراتی ایران و کاشان نیز محسوب می شود .
همانطور که میدانید در فرش المان ها و نقوش مختلفی به کار می رود . یکی از نشانه های معروف و رایج در فرش های صادراتی مورد علاقه کشور چین اژدهاست .
در تاریخ فرش بافی ایران می توان از دوره صفویه به عنوان عصر طلایی این هنر در کنار سایر هنرها نام برد. یکی از دلایل شهرت این فرش ها، ویژگی های طرح و نقش آن ها می باشد. طرح های قالی از خلاقیت و نبوغ هنرمندان این عصر حکایت می کند و نقش های به کاررفته نشانی از مهارت و هنرمندی طراحان آن دوره دارد. در قالی های این دوره نقوش متنوعی از قبیل نقوش گیاهی، حیوانی و انسانی به کاررفته اند که هرکدام از این نقوش معانی و مفاهیم متنوعی را در برمی گیرد. اژدها یکی از عناصر حیوانی به کاررفته در قالی های دوره صفوی است که در فرم های متنوع به کرات در قالی های این دوره استفاده شده است.

در مقاله حاضر به روش تحلیلی و توصیفی به بررسی معانی نمادین اژدها و فرم های این نگاره در ترکیب بندی قالی های دوره صفوی پرداخته شده است. همچنین با استفاده از منابع کتابخانه ای، تصاویر قالی های دوره صفوی موجود بررسی و بعد از جداسازی نگاره اژدها در آن ها، موقعیت و فرم های آن مورد ارزیابی قرارگرفته است.

بررسی ها نشان می دهد بیشترین حضور حیوانات افسانه ای در قالی های صفوی متعلق به اژدهاست و در اغلب موارد این نگاره در تقابل با سیمرغ قرار دارد و نه در جدال با او تنوع طرح های اژدها به گونه ای است که امکان استفاده از آن در کلیه بخش های قالی ها وجود دارد ولی جایگاه این جانور اسطوره ای بیشتر در حاشیه و متن قالی های مذکور به صورت مکرر بوده و کمتر در ترنج مرکزی به کار رفته است.

اژدها که در فرهنگ دهخدا ( مترادف با ماری بسیار بزرگ آمده است؛ در فارسی به صورت هایی دیگری همچون «اژدر»، «اژدرها»، «اژدهاک» و حتی گاهی «تنین»، «ثعبان» و «هستبهر» نیز دیده می شود، ماری عظیم با دهان فراخ و گشاده و همچنین به معنی شجاع و دلاور است (موجودی است اساطیری به شکل سوسماری عظیم با دو پرکه از دهانش آتش می افکنده و از گنج های زیرزمین پاسداری می کرده است . درجایی به شکل مار غول پیکر فلس دار، با بال خفاش مانند، نفس  آتشین و دم نازک نیز مجسم می شود .

 بسیاری از پژوهشگران بر این باورند که خاستگاه نقش اژدها در هنر ایرانی، از هنر چین است و به واسطه روابط اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور، وارد فرهنگ و هنر ایران شده است. پدید آمدن ارتباط مستقیم بین ایران و چین از دوره های تقریبا هم زمان با سلسله اشکانی آغازشده است و یکی از علل تداوم این ارتباط، ورود کالاهای چین به ویژه پارچه های ابریشمین نقش دار بوده که بی تردید انتقال این اندیشه را به تدریج در ایران سبب گردیده است .

بیان این نکته ضروری است که نقوش مذکور از  دیرباز در فرهنگ و هنر ایران حضور داشته است و صرفا استفاده از این نقش و نفوذ آن در قالی ها احتمالا از هنر چین الهام گرفته شده حتی هنرمند ایرانی به تقلید صرف از این نگاره نپرداخته و با توجه به سبک طراحی خود آن را تغییر داده و همگون با سایر نقوش موجود در فرش ها ساخته است. این نقش در قالب طرح ها و ساختارهای متعدد و در موقعیت های مختلفی نشان داده شده، موقعیت هایی چون: گرفت و گیر، تقابل و گاهی به صورت انفرادی طبق آمار به دست آمده، اژدها در قالی های این دوره حضوری فراوان تر از دیگر جانوران افسانه ای یافته است که در اغلب موارد به همراه نقش سیمرغ و در تقابل آن قرار دارد.

این تقابل مفاهیم متضادی را بیان می کند که در طبیعت نهاده شده است، تضادهایی همانند: خوبی و بدی- اهورایی و اهریمنی. بیشترین جایگاه قرارگیری این دو نقش در قالی های صفویه اگر بدون تکرار واگیره در نظر گرفته شود، متن است ولی اگر میزان تکرار واگیره را در نظر بگیریم بیشترین کاربرد آن در حاشیه ها است. اژدها از لحاظ فرم در قالی های مورد بررسی به صورت ماری پر پیچ  و خم است با دهانی بازشده که گاهی بدنش از خال هایی پوشیده است و گاهی به صورت ساده نمایان می شود. این مشخصات ظاهری با آنچه در منابع ادبی و اساطیری بیان شده است، مطابقت دارد.


نویسنده : شرکت فرش زمرد کاشان

منبع : شرکت فرش زمرد کاشان

کلمات کلیدی: رتبه نخست تولید و صادرات فرش ، فرش ایرانی ، صادرات فرش به چین ، قالی طرح صفویه ، نقش اژدها در فرش ، فرش صادراتی ، فرش چینی ، نقش کشور چین در صادرات فرش

برچسب ها:

پاسخ به این نظر

رضا

1399/02/30

جالب بود

پاسخ به این نظر

ezatulah

1399/02/30

man az in text estefadeh bordam .